Ορισμοί νησιών, νησιωτικότητας και ελκυστικότητας περιοχών και νησιών. Ιστορία και ‘λειτουργίες’ των νησιών, με παραδείγματα και έμφαση σε Μεσογειακά και Ευρωπαϊκά νησιά. Παρουσίαση του ‘νησιωτικού προβλήματος’ και των αιτιών περιθωριοποίησης των νησιών, γιατί σήμερα θεωρούνται ως λιγότερο ευνοημένες περιοχές. Μελλοντικές προοπτικές των νησιών: ποιότητα εν(αντί) ποσότητας: Η στρατηγική για ένα βιώσιμο μέλλον των νησιών.
Το μάθημα ολοκληρώνεται σε 13 διαλέξεις1 Εισαγωγή στο μάθημα παρουσίαση του περιεχομένου και της προβληματικής του μαθήματος.2 Ορισμοί των Νησιών, τυπολογία νησιών στον κόσμο. (Εργασίες 1. Τι είναι νησί; Ορισμοί νησιών από διάφορες χώρες, διεθνείς οργανισμούς και τυπολογίες νησιών με βάση φυσικά ή ανθρωπογενή χαρακτηριστικά τους)3 Η νησιωτικότητα και η ελκυστικότητα Περιοχών (Εργασίες 2. Η νησιωτικότητα: τι κάνει ένα ‘νησί’, νησί; Ποια τα φυσικά και συμβολικά χαρακτηριστικά των νησιών;)4 Η Ιστορία και οι ‘Λειτουργίες’ των Νησιών: . Τα Νησιά Φρούρια, Τα Νησιά Εμπορικοί Κόμβοι και Βιομηχανικοί Πόλοι, Τα Νησιά Ασφαλή Καταφύγια, Τα Νησιά Φυλακές (Εργασίες 3. Άνοδος και πτώση της οικονομίας και κοινωνίας των νησιών: παραδείγματα από ένα νησί, 4. Πειρατεία και νησιά: στοιχεία και μύθος. Καραϊβική, Μεσόγειος – Αιγαίο, Ινδονησία, Κέρας της Αφρικής, 5. Φρούρια και πειρατόπληκτοι οικισμοί στο Αιγαίο)5 Η Ιστορία και οι ‘Λειτουργίες’ των Νησιών: Τα νησιά ως τόποι εξορίας, Τα Ιερά Νησιά, Τα Νησιά «Τουριστικοί Παράδεισοι», Τα Νησιά ως ‘Τόποι Παράδοσης’, Τα Νησιά ως Προστατευόμενες και Εύθραυστες Περιοχές (Εργασίες 6. Τουρισμός και νησιά: χαρακτηριστικά των νησιών που προβάλλονται από ιστότοπους, εφημερίδες και περιοδικά, 7. Τα νησιά ως τόποι εξορίας: παραδείγματα)6 Μεταφορές και απομόνωση (Εργασίες 8. Μεταφορές, πρόσβαση και απομόνωση: υπολογισμός της εικονικής απόστασης χειμώνα και καλοκαιριού για ένα νησί)7 Εποχικότητα και νησιά (Εργασίες 9. Εποχικότητα και νησιά: Τι αλλάζει, ποιοι επηρεάζονται; 10. Εποχιακές ροές, υποδομές και επιπτώσεις στο περιβάλλον: παραδείγματα από νησιά)8 Η Ελκυστικότητα των Νησιών: Υπηρεσίες και υποδομές (Εργασίες 11. Υπηρεσίες στα νησιά: Άρθρα από εφημερίδες και σχολιασμός τους για την υγεία στα νησιά, 12. Υπηρεσίες στα νησιά: Άρθρα από εφημερίδες και σχολιασμός τους για την εκπαίδευση στα νησιά)9 Η Ελκυστικότητα των Νησιών: Υπηρεσίες και υποδομές10 Η Ελκυστικότητα των Νησιών: Συμβολικές διαστάσεις (Εργασίες 13. Τα νησιά στη λογοτεχνία: διηγήματα ή βιβλία που έχουν γραφτεί για νησιά ή που διαδραματίζονται σε νησιά)11 Το ‘Νησιωτικό Πρόβλημα’: Οι εξελίξεις στο ευρύτερο κοινωνικο-οικονομικό σύστημα και η διαδικασία της περιθωριοποίησης των νησιών (Εργασίες 14. Γεωργία και κτηνοτροφία στα Ελληνικά νησιά: λόγοι εγκατάλειψης και μεταβολών με παραδείγματα από νησιά, 15. Η κοινωνία των νησιών του Αιγαίου: γήρανση και μείωση του πληθυσμού, αλλά και παραδείγματα πληθυσμιακής ανάκαμψης σε μερικά νησιά)12 Το ‘Νησιωτικό Πρόβλημα’ (Μέρος ΙΙ) και τα Ευρωπαϊκά νησιά - Μελλοντικές Προοπτικές: Ποιότητα Εν(Αντί) Ποσότητας: Η Στρατηγική Για Ένα Βιώσιμο Μέλλον (Εργασίες 16. Τουρισμός στα νησιά: τουρίστες και διανυκτερεύσεις σε επιλεγμένους προορισμούς. Ποιες οι επιπτώσεις στην οικονομία, κοινωνία και περιβάλλον των νησιών)13 Παρουσίαση ατομικών εργασιών