Εκλαϊκευτική απόδοση, στο ΒΗΜΑ Science στο ΒΗΜΑ της Κυριακής 5/3/2023, έρευνας που αφορά στην καλοκαιρινή ανθοφορία της κάππαρης, του Εργαστηρίου Βιογεωγραφίας & Οικολογίας. Η πρωτότυπη επιστημονική εργασία: Kantsa A., Garcia J., Raguso R., Dyer A., Steen R., Tscheulin T., Petanidou T. (2023). Intrafloral patterns of color and scent in Capparis spinosa L. and the ghosts of its selection past. American Journal of Botany.
Η θάλασσα και ο θαλάσσιος χώρος έχουν έναν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη των πολιτισμών, των εθνών, των τεχνών και εν γένει της ανθρωπότητας. Ο συλλογικός τόμος «Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός στη Μεσόγειο», σε ελληνική και αγγλική γλώσσα, φιλοδοξεί να συμβάλλει στον διάλογο για σύγχρονα χωρικά ζητήματα και προκλήσεις που συνδέονται με τον σχεδιασμό του θαλάσσιου χώρου αποσκοπώντας στη προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη των θαλασσών. Στο πλαίσιο αυτό παρατίθενται παραδείγματα από διάφορες μεσογειακές χώρες.rnΣτο πρώτο τμήμα του συλλογικού τόμου οι εισηγήσεις παρουσιάζουν γεωπολιτικά και χωροταξικά διακυβεύματα, ζητήματα που αφορούν την «εδαφοποίηση» της θάλασσας και μια σχετικά νέα προσέγγιση η οποία εστιάζει στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και στους πλωτούς υπεράκτιους «θαλάσσιους-αστικούς» οικισμούς. Στο δεύτερο τμήμα του συλλογικού τόμου παρουσιάζεται μια σειρά εφαρμοσμένων προσεγγίσεων Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού από την Κύπρο, Ισπανία και Σλοβενία, ενώ γίνεται και ιδιαίτερη αναφορά στην περίπτωση της Ελλάδας. Ο τόμος αυτός αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο εφαρμοσμένου σχεδιασμού για ερευνητές, φοιτητές, και ενδιαφερόμενους, αναδεικνύοντας σημαντικά ζητήματα-ιδιαιτερότητες που αφορούν στο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό σε χώρες της Μεσογείου.
Σημαντική διάκριση έλαβαν ο αναπ. Καθηγητής Στ. Γκιάλης και ο μεταδιδάκτορας ερευνητής Κ. Γουρζής για την εργασία “Inter-regional underemployment and the industrial reserve army: Precarity as a contemporary Greek drama”, την οποία συνέγραψαν μαζί με τον καθηγητή A. Herod του University of Georgia, από το περιοδικό European Urban and Regional Studies. To περιοδικό απένειμε στην εργασία το βραβείο Jim Lewis, ως την πιο καινοτόμα που δημοσίευσε κατά το έτος 2022.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου LIFE 4 Pollinators, δημιουργήθηκε πολυπληθές εκλαϊκευτικό υλικό στα ελληνικά, για την αναγνώριση των εντόμων αυτών, καθώς και των φυτών-εταίρων τους. Στην ίδια σελίδα έχει αναρτηθεί και το πρώτο ελληνόγλωσσο σχετικό video.
Σημαντική τιμητική διάκριση για το έργο LIFE TERRACESCAPE, αποτελεί η βράβευση του ντοκιμαντέρ «Ξερολιθιά» σε σκηνοθεσία Στέλιου Χαραλαμπόπουλου με το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ (Odysseus Awards) στο 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Επιδαύρου 2022, όπου διακρίθηκε μεταξύ πολλών ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους. Η παραγωγή είναι του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με επιστημονικώς υπεύθυνη τη Συντονίστρια του έργου Θεοδώρα Πετανίδου.
Μέσα στη ζεστή ατμόσφαιρα του κατά τα άλλα ξέπνοου καλοκαιριού, πραγματοποιήθηκαν, το Σαββατόβραδο 10 Σεπτεμβρίου, τα εγκαίνια της έκθεσης «Αναβαθμίδες του Αιγαίου: Εικόνες από το Παρελθόν έως το Μέλλον» στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Χώρας Άνδρου. Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου LIFE TERRACESCAPE («Μετατροπή των εγκαταλειμμένων τοπίων αναβαθμίδων σε πράσινες υποδομές μέσω συμμετοχικής επιστασίας γης για καλύτερη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή», http://www.lifeterracescape.aegean.gr/).
Άρθρο στο ΒΗΜΑ SCIENCE, 3 Ιουλίου 2022, σχετικά με την δράση ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ του Εργαστηρίου Βιογεωγραφίας & Οικολογίας, που έλαβε χώρα στην Αρναία Χαλκιδικής στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου LIFE 4 POLLINATORS.
Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Έργου LIFE TERRACESCAPE (LIFE16 CCA/GR/000050, θα πραγματοποιηθεί ημερίδα ενημέρωσης στις 30 Ιουνίου 2022 στην Αίθουσα Διαλέξεων του Ζωολογικού Μουσείου, του Τμήματος Βιολογίας του ΕΚΠΑ, στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου. Αντικείμενο της ημερίδας είναι η παρουσίαση – συζήτηση των αποτελεσμάτων του Έργου σε φορείς εφαρμογής και (Υπουργεία Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης, Δήμοι κ.λπ.).rnΤο Έργο LIFE TERRACESCAPE υλοποιείται στο νησί της Άνδρου την περίοδο 2017-2022, με συντονιστή το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και εταίρους το Πράσινο Ταμείο, τον Δήμο Άνδρου, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, το Εθνικό Αστεροσκοπείο και τον Οργανισμό ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ. Στόχος του Έργου είναι η αναχαίτηση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στο νησιωτικό τοπίο, μέσω της δημιουργίας πράσινων υποδομών, συγκεκριμένα με λειτουργική αποκατάσταση & επανακαλλιέργεια των εγκαταλειμμένων αναβαθμίδων, και παραγωγή κλιματικά φιλικών τοπικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. rnΣημαντικά αποτελέσματα του Έργου – κληροδότημα για τον νησιωτικό χώρο και τα πολλαπλά ενδιαφερόμενα μέρη σε αυτό, είναι το υλικό που έχει εκπονήσει (οδηγοί καλών πρακτικών για αποκατάσταση και καλλιέργεια αναβαθμίδων στο Αιγαίο· Εργαλείο Υποστήριξης Λήψης Αποφάσεων για αποκατάσταση χωραφιών και καλλιέργειά τους με τοπικές ποικιλίες, ώστε να μεγιστοποιείται το όφελος για την κλιματική προσαρμογή, την βιοποικιλότητα και την τοπική οικονομία· εκπαιδευτικό υλικό για πολλαπλούς χρήστες). Σημαντικότατη κληρονομιά είναι το «Σχολείο Ξερολιθιάς Άνδρου», ένα σεμινάριο που αποσκοπεί στη μεταφορά τεχνογνωσίας της τέχνης της ξερολιθιάς σε «νέους» τεχνίτες πέτρας. Το σεμινάριο, που επαναλήφθηκε δύο φορές στο πλαίσιο του Έργου, σχεδιάζεται να διατηρήσει την επαναληψιμότητά του στο πλαίσιο του after-LIFE του ίδιου Έργου.
Τα τελευταία χρόνια ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον καθώς είναι πλέον ευρέως αποδεκτή η σημασία του στον προσδιορισμό του οράματος μιας αναπτυξιακής διαδικασίας. Ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός πρέπει να ανταποκρίνεται με διαφορετικό τρόπο στις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες και προκλήσεις, να αντιμετωπίζει προβλήματα και συγκρούσεις, και να θέτει τα θεμέλια για την αποτελεσματική προστασία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, με σκοπό να ανάπτυξη και την διαγενεακή αλληλεγγύη.
To βιβλίο, αποτέλεσμα ενός διεθνούς ερευνητικού προγράμματος, αντλεί από την εμπειρία οκτώ πόλεων και προσεγγίζει θεματικά τα χαρακτηριστικά της αστικής λιτότητας σ’ αυτές. Οι κύριοι άξονές του αφορούν τις θεματικές της ανακλιμάκωσης, της συνεργατικής διακυβέρνησης, της πολιτικής αμφισβήτησης, της αντίστασης και της πολιτισμικής διαφορετικότητας.
Με τον καθαρισμό του μονοπατιού προς την Αρχαία Ζαγορά Άνδρου, ολοκληρώθηκε σήμερα το 2ο Σχολείο Ξερολιθιάς της Άνδρου, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Έργου LIFE TERRACESCAPE. Στο Σχολείο συμμετείχαν συνολικά 23 άτομα που ήλθαν από τη νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα, τα οποία εκπαιδεύτηκαν στην κατασκευή και επισκευή ξερολιθιάς με «στήματα» και εμβάθυναν στη σημασία του ξερολιθικού τοπίου του Αιγαίου.
Πρόκειται για συνέντευξη στον Γιώργο Λιάλιο (εφημερίδα Καθημερινή), εμπνευσμένη από την ομιλία της Θεοδώρας Πετανίδου στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων στις 20/01/2021.
Συνέντευξη της Θεοδώρας Πετανίδου στο cyclades open σχετικά με το έργο Life Terracescape με έμφαση στο 1ο Σχολείο Ξερολιθιάς της Άνδρου που υλοποιήθηκε τον Νοέμβριο 2021 και άλλα γενικότερα θέματα περιβάλλοντος που αφορούν στο σύγχρονο Αιγαίο και τους Αιγαιώτες.
Ο συλλογικός αυτός τόμος πραγματεύεται τις σύγχρονες επιστημονικές εξελίξεις στον διεπιστημονικό χώρο Τοπίου και Τουρισμού. Αποτελεί το προϊόν (ειδικό τεύχος) σειράς ερευνητικών εργασιών που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Land, με σκοπό την ενίσχυση του διεπιστημονικού διαλόγου επάνω στην πολύμορφη και πολύπλοκη σχέση Τοπίου--Τουρισμού, την ανάδειξη σύγχρονων συναφών θεμάτων και μελλοντικών προκλήσεων, και την εδραίωση της σημασίας ανάπτυξης σχετικής θεωρίας, επιστημολογίας, εμπειρικής εφαρμογής, πολιτικής, και ηθικής. Ο open-access αυτός τόμος απαρτίζεται από 16 άρθρα και ένα Editorial επάνω στη σχέση Τοπίου-Τουρισμού, που προέρχονται ή/ και αφορούν εφαρμογές σε διάφορες χώρες, καλύπτοντας όλο το φάσμα της σύγχρονης συναφούς επιστημονικής έρευνας.
Την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου 2021 το Εργαστήριο Χωρικής Ανάλυσης, Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών και Δορυφορικής Τηλεπισκόπησης (SAGISRS), του Τμήματος Γεωγραφίας, του Πανεπιστημίου Αιγαίου, εγκατέστησε στο κτίριο του Επιμελητηρίου Λέσβου, 'έξυπνες συσκευές' (θερμοκρασία, υγρασία, ποιότητα αέρα, κ.α.).«έξυπνες συσκευές» με αισθητήρες για την παρακολούθηση και τη καταγραφή περιβαλλοντικών τιμών (θερμοκρασία, υγρασία, ποιότητα αέρα, κ.α.). συνεχίζοντας τις δράσεις του, στο πλαίσιο υλοποίησης του Ερευνητικού προγράμματος Πράσινο Ταμείο: «ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ 2020», Άξονας προτεραιότητας 2: Καινοτόμες Δράσεις – Έξυπνες Πόλεις με τίτλο Έξυπνες Συσκευές Καταγραφής Περιβαλλοντικών τιμών για Δημόσια Κτίρια.Το έργο στοχεύει στην έξυπνη παρακολούθηση περιβαλλοντικών παραμέτρων εντός και εκτός των δημόσιων κτιρίων, πληροφορώντας το κοινό και τη διοίκηση ώστε να λαμβάνουν αποφάσεις για την καλύτερη διαχείριση πόρων όπως θέρμανση, φωτισμός, εξαερισμός κ.α.rnrnΟι συσκευές που εγκαταστάθηκαν στον ανακαινισμένο και πλήρως υλικοτεχνικά εξοπλισμένο συνεδριακό χώρο του επιμελητηρίου, είναι διακριτικές στο χώρο (δεν θα επηρεάζουν την αρχιτεκτονική και αισθητική του κτιρίου), ασφαλείς τόσο ως προς την χρήση τους, όσο και απέναντι στους παρευρισκόμενους στο κτίριο καθώς και στο περιβάλλον. Οι έξυπνες συσκευές σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου στη Μυτιλήνη, αξιοποιώντας τεχνικές “Διαδικτύου Των Πραγμάτων” (Internet of Things).rnrnΠαράλληλα, η ερευνητική ομάδα του εργαστηρίου που αποτελούνταν από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου, Επίκουρο Καθηγητή Δ. Καβρουδάκη, και τους υποψήφιους διδάκτορες Παναγιώτη Αγουρόγιαννη, Μάριο Μπάτσαρη και Σοφία Ζαφειρέλλη, πραγματοποίησε συνάντηση με τον κ. Ευάγγελο Μυρσινιά, Πρόεδρο του Επιμελητηρίου Λέσβου και συζήτησαν για συμβολή της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιριακών εγκαταστάσεων του επιμελητηρίου και τη χρήση «έξυπνων μεθόδων» για την παρακολούθηση περιβαλλοντικών τιμών σε πραγματικό χρόνο, που θα βοηθήσει σε ορθολογική διαχείριση και εξοικονόμηση πόρων.
Το έργο «Χωροταξικός Σχεδιασμός και Προκλήσεις - Νέα χωροταξική σκέψη σε Ελλάδα και Γαλλία» θέτει έναν προβληματισμό για το μέλλον του ελληνικού χώρου. Φιλοδοξεί, μέσα από την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ Γαλλίας, και Ελλάδας, και μέσα από μια πλούσια θεματολογία αιχμής, η οποία αφορά εννοιολογικά και μεθοδολογικά ζητήματα, θέματα θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, τοπίου, τουριστικής δραστηριότητας και χωρικής διακυβέρνησης, αλλά και θέματα που αφορούν στις νέες προκλήσεις της βιομηχανίας, να θέσει τις βάσεις για μια «νέα χωροταξική σκέψη», μια νέα σύγχρονη χωροταξική πολιτική. Αποτελείται από επιμέρους εισηγήσεις επιστημόνων με εξειδίκευση στα θέματα του χωροταξικού σχεδιασμού. Τα κείμενα παρατίθενται τόσο στην ελληνική όσο και στην γαλλική γλώσσα. Το βιβλίο αναδεικνύει τη σημασία του χωροταξικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη της χώρας, ζήτημα που αποτελεί πλέον ευρέως αποδεκτή θεώρηση, καθώς ο χωροταξικός σχεδιασμός αποτελεί βασικό εργαλείο για την επιστροφή στην κανονικότητα, ύστερα από περισσότερο από μια δεκαετία γενικευμένης οικονομικής και κοινωνικής κρίσης. Τονίζεται, επίσης, ότι σε κάθε επιτυχή αναπτυξιακή προσπάθεια η χωροταξία είναι μεταξύ των βασικών δράσεων που προγραμματίζονται και υλοποιούνται, κάτι το οποίο οφείλεται στην καθοριστική σημασία του χωροταξικού σχεδιασμού, ως μέσου επίτευξης της βέλτιστης οικονομικής αποδοτικότητας, της διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής, και της βιώσιμης διαχείρισης του περιβάλλοντος, για ένα συγκεκριμένο χώρο- κοινωνικό σύστημα, με προσδιορισμένους διαθέσιμους πόρους, σε ένα συγκεκριμένο χρόνο.
To βιβλίο «Χωροταξικός Σχεδιασμός - Εννοιολογικά ζητήματα, μεθοδολογικές διευκρινίσεις και εφαρμογές» παραθέτει μια κριτική θεώρηση του πλαισίου του χωροταξικού σχεδιασμού στην Ελλάδα, όπως εξελίχθηκε κατά την εικοσαετή εφαρμογή του. Εστιάζει: στην αναγκαιότητα ο χωροταξικός σχεδιασμός να αποτελεί πολιτική προτεραιότητας, στον καθοριστικό ρόλο του στη διαμόρφωση του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, και στην σημασία αντιμετώπισής του ως βασικού θεσμικού συστατικού μιας σύγχρονης δημοκρατίας. Διερευνά με κριτικό τρόπο την εξέλιξη των χωροταξικών εργαλείων εθνικού επιπέδου, δηλαδή του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης αλλά και των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τις Υδατοκαλλιέργειες, την Βιομηχανία, τον Τουρισμό, τα Καταστήματα Κράτησης, και τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες, αλλά και Περιφερειακού επιπέδου, μέσα από τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια. Αναλύει την πολιτική του τοπίου στο πλαίσιο του χωροταξικού σχεδιασμού, και τις προοπτικές εξέλιξής της και δίνει έμφαση σε ζητήματα που αφορούν στον προσδιορισμό και στην ειδίκευση των βασικών αρχών του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και στη συσχέτιση του χερσαίου με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Τέλος, καταλήγει στα βασικότερα προβλήματα του χωροταξικού σχεδιασμού, όπως αυτά αναδύονται από την 20ετή ουσιαστικά εμπειρία εφαρμογής του και τονίζει την ανάγκη εξέλιξης της χωροταξικής σκέψης στην Ελλάδα, και την ανάγκη σύλληψης νέων ιδεών από τους «χωροτάκτες», έτσι ώστε να υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση των σύγχρονων προβλημάτων, δίνοντας μια ευοίωνη προοπτική στην ανάπτυξη της χώρας.
Το Δίκτυο LTER αφορά στη δημιουργία και επιστημονική υποστήριξη περιοχών διεθνούς εμβέλειας με σκοπό την μακροπρόθεσμη έρευνα οικοσυστημάτων. Το Παρατηρητήριο Λέσβου έχει ως θεματικό αντικείμενο την Βιοποικιλότητα και είναι ένα από τα οκτώ που έχουν έως σήμερα δημιουργηθεί στη χώρα (LTER-GREECE).
Το βιβλίο αυτό γράφτηκε ως μικρή εισαγωγή στις αναβαθμίδες του Αιγαίου, ενταγμένο στο εκπαιδευτικό υλικό που παράγεται στο πλαίσιο του έργου LIFE TERRACESCAPE – Μετατροπή των εγκαταλειμμένων τοπίων αναβαθμίδων σε Πράσινες Υποδομές μέσω Συμμετοχικής Επιστασίας Γης για καλύτερη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Aποτελεί την σύνοψη της έντονης ανάγνωσης της πλούσιας βιβλιογραφίας που έχει τελευταία σωρευθεί, μαζί με την εμπειρία από το παραπάνω έργο και άλλα που έχουν υλοποιηθεί στο Εργαστήριο Βιογεωγραφίας & Οικολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Το βιβλίο δεν αποτελεί ωδή στις αναβαθμίδες του ανθρώπου και του πολιτισμού του! Θέτει ένα κραυγαλέο ερώτημα για το μέλλον των αναβαθμίδων του Αιγαίου, τις οποίες ενθουσιαστικά εκθειάζουμε, και ταυτόχρονα απαξιώνουμε.
Το άρθρο εξετάζει τη διακυβέρνηση της λιτότητας και τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής πολιτικής στην πόλη Αθήνας την περίοδο της κρίση.
Εορταστική εκδήλωση του Landscape Research Group και πάνελ συζήτησης προς τιμήν του Καθηγητή Yi-Fu Tuan, με τίτλο «Η Κληρονομιά του Yi-Fu Tuan», 10/12/2020. Διοργάνωση Θεανώ Σ. Τερκενλή, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Συμμετέχουν: Nicholas E. Entrikin, Tim Cresswell, Karen Till, Paul C. Adams, Theano S. Terkenli και ο Yi-Fu Tuan.
Το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος του Πανεπιστημίου Harvard στο πλαίσιο της ετήσιας σειράς εκδηλώσεων Events Series, οργάνωσε την εκδήλωση με τίτλο «Ερμηνείες του ελληνικού τοπίου». Η εκδήλωση είχε τη μορφή πάνελ, ήταν ανοικτή στο κοινό και πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, 26 Μαΐου 2021 και ώρα 19:00 διαδικτυακά μέσω Harvard Zoom. Το video της εκδήλωσης βρίσκεται στον σύνδεσμο: https://www.youtube.com/watch?v=Vv9PbPhqQ4g&ab_channel=CHSGreece. Στο πάνελ συμμετείχαν οι: Θεανώ Σ. Τερκενλή, Γιάννης Αίσωπος, Γιάννης Πεπονής.
Εικόνα του εξωφύλλου είναι μία παραλλαγή φωτογραφίας του βραβευμένου φωτογράφου Γ. Μπεχράκη η οποίας δείχνει μία λέμβο μεταναστών στα τουρκικά παράλια κάτω από το είδωλο ενός ανατέλλοντος ηλίου, το οποίο θα μπορούσαμε να δούμε σαν μία από της σφαίρες ενός υποθετικού γεωπολιτικού νευτώνειου εκκρεμούς.rnrnΤο εκκρεμές του Νεύτωνα είναι κατασκευή του ομώνυμου επιστήμονα, που έχει στόχο να κάνει κατανοητή την αρχή της διατήρησης της ορμής της ενέργειας. Όταν η πρώτη σφαίρα του εκκρεμούς χτυπά τις υπόλοιπες, μεταφέρει μια δύναμη μέσω των υπόλοιπων, ωθώντας την τελευταία από την άλλη πλευρά, να κινηθεί προς την αντίθετη κατεύθυνση. Αυτή με τη σειρά της, κτυπά πίσω, επιστρέφοντας την ενέργεια στην αρχική σφαίρα, από την οποία ξεκίνησε.rnrnΟι διάφορες κρίσεις στην διεθνή σκηνή φαίνονται σχεδόν πάντα ως αυτοφυείς. Στην πραγματικότητα οφείλουν την ενεργοποίησή τους σε κάποιον ισχυρό παράγοντα που μεταφέρει την ορμή κρούσης μέσω μίας σειράς ενδιάμεσα εμπλεκομένων. Η συνέπειες ενός τέτοιου γεγονότος αφού προσβάλουν τον αποδέκτη και έναν αριθμό παικτών σε διάφορους βαθμούς, καταλήγουν αποδίδοντας τα ωφελεί σε αυτόν που έθεσε αρχικά σε κίνηση την διαδικασία.Η διερεύνηση μιας εστίας ανάφλεξης είναι ένα περίπλοκο γεγονός. Οφείλει να ακολουθήσει τον μίτο που διατρέχει τον δαιδαλώδη ιστό ορατών και αοράτων για να φτάσει στην πραγματική αιτία. Το βιβλίο έχει ένα διττό στόχο, μέσα από την ανάλυση συγκεκριμένων παραδειγμάτων εστιών αστάθειας να φέρει στην επιφάνεια την σχάρα της γεωπολιτικής λογικής, αποκωδικοποιώντας τους μηχανισμούς του γεωστρατηγικού σχεδιασμού στη διεθνή σκηνή. Να λειτουργήσει ως εργαλείο κατανόησης ενός πολύπλοκου κόσμου με απλό τρόπο, με σαφής συνοπτικές επιμέρους αναλύσεις και διαφωτιστική χαρτογραφία αποτελώντας μια σύνθεση αναφοράς για τα της γεωπολιτικής. rnrnΟι αλήθειες και τα ψέματα για τις εικόνες της συριακής κρίσης, η σημασία επίσκεψης ενός Αμερικανού προέδρου στην Αθήνα, το προπέτασμα της ανθρωπιστικής κρίσης των Ροχίγκιας στην Μιανμάρ, το μεγάλο παιγνίδι της μεταναστευτική κρίσης, οι λόγοι αποσταθεροποίησης των διεθνών σταθερών την εποχή της πανδημίας, είναι τα θέματα μέσα από τα οποία επιχειρείται η ανάγνωσης γεωπολιτικών τάσεων, στο βιβλίο.
Η Οργανωτική Επιτροπή του Πανελλήνιου Μαθητικού Διαγωνισμού Ζωγραφικής που προκηρύχθηκε και διεξήχθη από το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Έργο LIFE TERRACESCAPE είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει τα βραβεία και επαίνους στους επιτυχόντες συμμετέχοντες. Συνδεθείτε με….
Το βιβλίο είναι μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στις πρακτικές ανάλυσης χωρικών δεδομένων μέσα από τεχνικές γεωστατιστικής και υπολογιστικά εργαλεία ανοιχτού κώδικα όπως η γλώσσα προγραμματισμού R.Η χωρική ανάλυση φαινομένων αποκτά ολοένα και περισσότερο σημασία τα τελευταία χρόνια καθώς προσπαθούμε να αναλύσουμε πολύπλοκα φαινόμενα τα οποία έχουν χωρική υπόσταση. Από τις θέσεις κεραιών κινητής τηλεφωνίας έως τις θέσεις εμφάνισης φυτικών ειδών. Η γεωστατιστική ανάλυση χωρικών δεδομένων εμπίπτει σε ένα μεγάλο φάσμα επιστημονικών πεδίων δίνοντας απαντήσεις οι οποίες δεν μπορούν να δοθούν με τις έως τώρα συμβατικές προσεγγίσεις.rnrnΤο παρόν βιβλίο περιλαμβάνει μια εμπεριστατωμένη θεωρητική βάση Χωρικής Ανάλυσης η οποία συνοδεύεται από αναλυτικές τεχνικές και παραδείγματα στη στατιστική γλώσσα προγραμματισμού R. Συνδέει τη θεωρία με τη μέθοδο, δίνοντας απτά και κατανοητά παραδείγματα. Στοχεύει στη κατανόηση των βασικών θεωριών ανάλυσης χωρικών δεδομένων όπως: ανάλυση σημειακού χωρικού προτύπου, ανάλυση πολυγώνων, συσχέτιση και χωρική παρεμβολή τιμών.
Στο πλαίσιο του έργου LIFE TERRACESCAPE και της ανάπτυξης υλικού περιβαλλοντικής εκπαίδευσης δημιουργήθηκε το διαδραστικό ηλεκτρονικό παιχνίδι «Φτιάχνω πεζούλες». Το παιχνίδι απευθύνεται σε παιδιά Δημοτικού και Γυμνασίου.Μέσα από το παιχνίδι επιδιώκεται η απόκτηση γνώσεων για τις πεζούλες, ένα στοιχείο χαρακτηριστικό του τοπίου των νησιών του Αιγαίου. Ακολουθώντας μια διαδρομή σε τέσσερα νησιά του Αιγαίου, ένα για κάθε εποχή του χρόνου, ο παίχτης μαθαίνει ιστορίες που σχετίζονται με τις πεζούλες, μαζεύει πέτρες και χώμα και στο τέλος της διαδρομής φτιάχνει τις δικές του πεζούλες.Ο παίχτης μαθαίνει για παραδοσιακές πρακτικές, όπως το αλώνισμα της φάβας, για τη χρήση των μελισσόσπιτων και των ανεμόμυλων· για τοπικές ποικιλίες όπως το μελιτζανί φασόλι, τη φάβα, το κριθάρι, το λεμόνι· για παραδοσιακά προϊόντα, όπως η σουμάδα, οι συκοπιταρίδες· για προτεινόμενες καλλιέργειες και προϊόντα, όπως το μαύρο σουσάμι, το ροδόξιδο. Μέσα από το παιχνίδι αναδεικνύονται οι δυσκολίες στην καλλιέργεια των αναβαθμίδων και της αγροτικής ζωής, αλλά και η χαρά της συνεργασίας μεταξύ των γεωργών, όπως και η σημασία των αναβαθμίδων για το μέλλον μέσα από την λειτουργία τους ως πράσινες υποδομές με την επιστασία γης ως χρηστικό εργαλείο. Τα κείμενα του παιχνιδιού έχουν γραφεί από την Θεοδώρα Πετανίδου, Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, και οι πρωτότυπες ζωγραφιές έχουν γίνει από την Χαρά Χρυσανθάκη, υποψήφια διδάκτορα στο ίδιο Πανεπιστήμιο, όπου έγινε και η ανάπτυξη του παιχνιδιού (παιγνιοποίηση).rnrnΟ μέσος χρόνος για μια παρτίδα παιχνιδιού είναι 20 λεπτά, όμως απαιτούνται πολλές επαναλήψεις ώστε οι παίκτες να διατρέξουν το σύνολο του υλικού.
Με αφετηρία τη θεώρηση [thesis] της Μεσογειακής Πόλης ως κυρίαρχο αναφορικό και ερμηνευτικό πλαίσιο για την ιδιαιτερότητα της ελληνικής αστικοποίησης στη διεθνή βιβλιογραφία, το βιβλίο αυτό εξετάζει τους μετασχηματισμούς της συζήτησης για την ελληνική πόλη, αλλά και τις αλλαγές στις διαδικασίες και στις δυναμικές που συνθέτουν την ελληνική αστικότητα [urbanism]. rnΤο περιεχόμενο του βιβλίου συγκροτείται από τρεις αλληλοσυμπληρούμενες θεματικές που αναπτύσσονται σε ξεχωριστά κεφάλαια και συνιστούν παράλληλες αναγνώσεις/διερευνήσεις της ελληνικής αστικής συνθήκης. Αυτές είναι ο τύπος της αστικής διακυβέρνησης και οι κατευθύνσεις της επιχειρούμενης νεοφιλελεύθερης ανακλιμάκωσης των τοπικών ρόλων και αρμοδιοτήτων, το πεδίο της αστικής πολιτικής όπου διατυπώνονται οι προθέσεις της μελλοντικής ανάπτυξης και το πρότυπο του σχεδιασμού και της ρύθμισης του χώρου. Το χρονικό πλαίσιο αναφοράς είναι αυτό των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Tο συνέδριο με θέμα «Γαλλία-Ελλάδα: Ανταλλαγή εμπειριών στο χωροταξικό σχεδιασμό», rnέλαβε χώρα, στις 15 Οκτώβρη στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα. Οι παρουσιάσεις είναι μαγνητοσκοπημένες στο link https://diavlos.grnet.gr/
Ο διαδικτυακός πίνακας εργαλείων 'COVID-19_Regional_Labour' παρουσιάζει περιφερειακά στατιστικά δεδομένα για τον κοροναϊό COVID-19 σε Ελλάδα, Κύπρο, Ιταλία και Ισπανία. Περιέχει ορισμένους χρήσιμους δείκτες, όπως τα κατα κεφαλήν συμβάντα, ενώ φιλοδοξεί να μελετήσει τον αντίκτυπο του COVID-19 στην (νεανική) απασχόληση. Σταδιακά, ενσωματώνει δεδομένα σε περιφερειακό επίπεδο, που αποκαλύπτουν τον αντίκτυπο της αναστολής των παραγωγικών δραστηριοτήτων για την αποφυγή μετάδοσης στην απασχόληση, τη νεανική ανεργία και τους NEET (νέοι που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης). Μέχρι στιγμής, το web GIS Dashboard παρουσιάζει μια ποικιλία δεδομένων και χαρτών, επιτρέποντας την εύκολη σύγκριση και την καθημερινή παρακολούθηση του ιού και των συνεπειών του.
Τα φύκια και οι αμμοθίνες δεν είναι ο εχθρός στις παραλίες μας: Αυτές τις ημέρες με το άνοιγμα των παραλιών παρατηρούμε να χρησιμοποιούνται βαριά μηχανήματα, μπουλντόζες και μικρά ερπυστριοφόρα για την απομάκρυνση βλάστησης και φυκιών, την «αποψιλωτική» ισοπέδωση της άμμου, την απομάκρυνση των αμμοθινών και την εγκατάσταση των βάσεων των ομπρελών και των άλλων προσωρινών κατασκευών.rnΓιατί όμως δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε βαριά μηχανήματα για τον καθαρισμό των παραλιών;rnΣτις παραλίες σχηματίζονται οι «χαμηλά κινούμενες αμμοθίνες» που μπορούν να φτάσουν στο ύψος μέχρι και 3 μέτρα και τις συναντάμε πολύ κοντά στη θάλασσα. Οι αμμοθίνες παίζουν τεράστιο ρυθμιστικό ρόλο τόσο στην προστασία από τη διάβρωση της παραλίας, συγκρατώντας την άμμο (από τη δράση του ανέμου και των κυμάτων), όσο και στην οικολογική ισορροπία του παράκτιου οικοσυστήματος. Οι αμμοθίνες δημιουργούν ενδιαιτήματα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και χαρακτηρίζονται από μία μεγάλη ποικιλία φυτών, τα οποία είναι προσαρμοσμένα στο αμμώδες έδαφος και στη θαλασσινή αρμύρα, ενώ παράλληλα φιλοξενείται και ανάλογη πανίδα. Επομένως, η εξαφάνιση των αμμοθινών σημαίνει την εξαφάνιση και των φυτών ή των ζώων που φιλοξενούν.
Αγνοούμε πολλά για τις μέλισσες της Ελλάδας, τον πραγματικό πλούτο που μας κληροδότησε η φύση, εμπλουτισμένο από τη φιλική για τη βιοποικιλότητα διαχείριση της γης που για χιλιετίες εφάρμοσαν οι πρόγονοί μας. Ευτυχώς ο πλούτος είναι ακόμη εδώ. Διασωσμένος διαμέσου σοφών γενεών που με παρατήρηση ή καλή τύχη περιμένει να τον ανακαλύψουμε. Και τις επόμενες γενιές να τον αγαπήσουν άφοβα και με πάθος. Όπως αξίζει σε αυτούς τους διαχρονικούς εραστές των λουλουδιών, στους οποίους στηρίζεται η ζωή μας.
Βιώνοντας σήμερα τα πρώτα αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής, αντιληφθήκαμε σχετικά πρόσφατα ότι οι αναβαθμίδες έχουν λειτουργήσει για χιλιετίες στο Αιγαίο ως «πράσινες υποδομές», ρυθμίζοντας κλίμα και οικονομία νερού, αναχαιτίζοντας τη διάβρωση, αμβλύνοντας τη σφοδρότητα των φυσικών καταστροφικών φαινομένων. Αποτελούν, λοιπόν, μια ασπίδα για το μέλλον του Αιγαίου, μάλιστα χωρίς επενδυτικές δαπάνες, με μόνη απαίτηση το ξαναπρασίνισμά τους.
Το ειδικό αυτό τεύχος του LAND επικεντρώνεται στην εφαρμογή της θεωρίας και πρακτικών του τοπίου στην Ανατολική Μεσόγειο και καταγράφει, κατά κύριο λόγο, τα αποτελέσματα διεθνούς συνεδρίου στο Αμμάν της Ιορδανίας, τον Δεκέμβριο του 2015, με την ολοκλήρωση του ερευνητικού προγράμματος MEDSCAPES PROJECT. (www.enpi-medscapes.org)., με τίτλο «Διεθνές Συνέδριο για τα Τοπία της Ανατολικής Μεσογείου: Προκλήσεις, Ευκαιρίες, Προοπτικές και Επιτεύγματα». Το επιστημονικό αντικείμενο στο οποίο εστιάζει αυτός ο τόμος, τα τοπία της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, αποβαίνει έτσι μια επίκαιρη και αναπτυσσόμενη περιοχή ερευνητικού ενδιαφέροντος, όχι μόνον διότι πρόκειται για μια περιοχή που έχει μελετηθεί λίγο μέχρι στιγμής, αλλά και διότι αποτελεί ένα πλούσιο πεδίο με έντονη ποικιλομορφία και διαχρονικά πολύ-πολιτισμικές διαδράσεις ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος. Οι διαδράσεις αυτές, οι οποίες προκύπτουν και επιτελούνται στο βάθος χιλιετηρίδων συνέχισης παραδόσεων, επιχειρούν να προσαρμοστούν στην τεχνολογική πρόοδο, ενώ ταυτόχρονα διαχειρίζονται πολλαπλές και πολύ-επίπεδες κοινωνικο-οικονομικές και κλιματικές/περιβαλλοντικές κρίσεις.
«Ο πληθυσμός των νησιών του Αρχιπελάγους» περιγράφει και αναλύει την ανθρωπογεωγραφία των νησιών του Αιγαίου στη διάρκεια των τελευταίων 100 χρόνων. Γραμμένο έτσι ώστε να μην υπεισέρχεται σε τεχνικές λεπτομέρειες που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, το παρόν βιβλίο βασίζεται σε επίσημες και «ανεπίσημες» (μη-κρατικές) στατιστικές, αλλά και σε μεγάλο όγκο βιβλιογραφίας για να σκιαγραφήσει τα πληθυσμιακά, οικονομικά-αναπτυξιακά και κοινωνικά χαρακτηριστικά του γεωγραφικού διαμερίσματος «Νησιά Αιγαίου». Μια σειρά από χάρτες, οι οποίοι κατασκευάστηκαν ειδικά για τις ανάγκες του βιβλίου, δείχνουν παραστατικά τις χωρικές διακυμάνσεις των ανθρωπογεωγραφικών φαινομένων σε επίπεδο Νομού, Περιφερειακής Ενότητας, Δήμου και Δημοτικής Ενότητας. Μια δημογραφική προβολή με ορίζοντα το 2051 φωτίζει τις προοπτικές του πληθυσμού των νησιών στο ορατό μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τις τρέχουσες συγκυρίες που αφορούν το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου όσο και τις μακροχρόνιες συνέπειες της οικονομικής κρίσης στον Ελλαδικό χώρο.
Οι Συρφίδες, μια οικογένεια Διπτέρων, περιλαμβάνουν ευεργετικά κυρίως έντομα: σημαντικούς επικονιαστές (οι Συρφίδες αποτελούν την σημαντικότερη, μετά τις μέλισσες, ομάδα εντόμων επικονιαστών παγκοσμίως), αφιδοφάγα είδη που δρουν ως παράγοντες βιολογικής καταπολέμησης, και ξυλοφάγα είδη που συνεισφέρουν στην βιολογική αποδόμηση και φυσική ανακύκλωση υλικών.Ο Άτλαντας των Συρφίδων της Ελλάδος που εκδόθηκε τον Νοέμβριο 2019, αποτελεί καινοτομία για την Μεσογειακή περιοχή, σε ό,τι αφορά αυτή την καταπληκτική οικογένεια των εντόμων, και η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες Ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν κάτι τέτοιο. Το έργο είναι αποτέλεσμα δεκαετιών συστηματικής εργασίας, πολλών ταξειδιών στα καταπληκτικά ενδιαιτήματα της Ελλάδος, επισκέψεων σε μουσεία όλου του κόσμου, και κυρίως, της αγάπης πολλών ανθρώπων για αυτά τα έντομα. Η ιδέα, και το μέγιστο μέρος του υλικού, είναι αποτέλεσμα του Έργου POL-AEGIS (Οι επικονιαστές του Αιγαίου: βιοποικιλότητα και απειλές) που χρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα ΘΑΛΗΣ (2012-2015).
Στην Άνδρο υλοποιούνται δύο έργα με Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (Πρόγραμμα LIFE), με στόχους εμβληματικούς, που αφορούν στο περιβάλλον, και την βιώσιμη ανάπτυξη. Ένα από αυτά, το TERRACESCAPE, συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και αφορά στην επανακαλλιέργεια εγκαταλειμμένων αναβαθμίδων.
Η Θεοδώρα Πετανίδου (Καθηγήτρια Οικολογίας και Οικογεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου), απαντά τεκμηριωμένα και θετικά στην παραπάνω ερώτηση, κατ’ αντιπαράθεση προς τον Κρις Ντ. Τόμας (Καθηγητή Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Γιορκ, Ηνωμένο Βασίλειο), στην στήλη «Αντιπαραθέσεις» της Καθημερινής της Κυριακής.
Η Ύπαιθρος και η Ανάπτυξη της Υπαίθρου αναφέρονται τακτικά σε ακαδημαϊκές και μη συζητήσεις, χωρίς όμως τις περισσότερες φορές να είναι απόλυτα ξεκάθαρο τι προσδιορίζουν αυτές οι έννοιες. Ο πληθυσμός της υπαίθρου σε όλο τον κόσμο μειώνεται σταθερά. Από την άλλη πλευρά, η συμβολική της σημασία αυξάνεται ως χώρου συνδεδεμένου με την «παράδοση». Την ίδια στιγμή, με την ύπαιθρο και την ανάπτυξη της σχετίζονται και φαινόμενα όπως η αύξηση της ζήτησης «τοπικών», «αυθεντικών» και «ποιοτικών» προϊόντων, η αύξηση της 2ης κατοικίας, αλλά και της κατοικίας έξω από τον κύριο αστικό ιστό, νέες μορφές τουρισμού και δραστηριοτήτων στην «εξοχή», αλλά και με τη μείωση του αριθμού των «επαγγελματιών» αγροτών και την αύξηση της πολυδραστηριότητας των αγροτικών νοικοκυριών.
Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια συλλογή άρθρων και κειμένων που είχαν δημοσιευθεί παλαιότερα στο επιστημονικό περιοδικό Migration Letters. Το βιβλίο καλύπτει ζητήματα που αφορούν στην εφαρμογή μιας σειράς ποιοτικών μεθόδων στις μεταναστευτικές σπουδές με ιδιαίτερη έμφαση στις αφηγηματικές μεθόδους. Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει κεφάλαια που αναφέρονται σε ζητήματα εφαρμογής βιογραφικών, οπτικών, συμμετοχικών και αφηγηματικών μεθόδων στην μεταναστευτική έρευνα καθώς και σε θεωρητικές, μεθοδολογικές και εμπειρικές οπτικές για θέματα ταυτοποιήσεων και σχέσεων εξουσίας στη ποιοτική μεταναστευτική έρευνα, φύλου, ηλικίας, ανοίκειν και διαφοράς.
Αυτός ο τόμος είναι αφιερωμένος στη μνήμη του καθηγητή Παύλου Κανάρογλου, Πανεπιστήμιο McMaster, Καναδάς, που υπηρέτησε στο Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο διάστημα 1998-2007. Περιλαμβάνει εφαρμογές παραδοσιακών και σύγχρονων τεχνικών χωρικής ανάλυσης σε θέματα αστικών μεταφορών, χρήσεων γης και ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε ποικίλες γεωγραφικές περιοχές.
Το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί μια συλλογή από είκοσι επιστημονικές εργασίες με συμμετέχοντες από δώδεκα επιστημονικά και ακαδημαϊκά Πανεπιστημιακά τμήματα στις θεματικές πεδία του χωρικού-χωροταξικού σχεδιασμού και της τοπικής ανάπτυξης. Θα αποτελέσει ένα πολύτιμο βοήθημα για τους φοιτητές, ερευνητές και ακαδημαϊκούς στα θέματα της θεωρίας, των πολιτικών και των εφαρμογών του χωρικού σχεδιασμού και της τοπικής ανάπτυξης. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στον Εμμανουήλ Β. Μαρμαρά, Καθηγητής (1947-2017), Καθηγητή και Πρόεδρο του Τμήματος Γεωγραφίας και του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πολυτεχνείου Κρήτης.
Το έργο αφορά στην λειτουργική αποκατάσταση για επανακαλλιέργεια, ενός εξέχοντος στοιχείου του μεσογειακού τοπίου, των αγροτικών αναβαθμίδων, που είναι πανελληνίως γνωστές ως πεζούλες και στην Άνδρο ως αιμασιές. Άμεσος σκοπός του έργου είναι η επίδειξη των ωφελειών (οικονομικών, πολιτισμικών, οικολογικών) που θα προκύψουν από μια τέτοια προοπτική, και εφεξής η εντόπια πολλαπλή του αναπαραγωγή. Απώτερος στόχος είναι η δημιουργία προσαρμοσμένων «πράσινων υποδομών» ως αντιστάθμισμα στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η όλη δράση θα λάβει χώρα στο νησί της Άνδρου, με στόχο να επεκταθεί, εφ’ όσον είναι επιτυχής, σε άλλα νησιά του Αιγαίου και της Μεσογείου. rnΕδώ και χιλιετίες, η χρήση των αναβαθμίδων έχει αποδειχθεί ως η άριστη μέθοδος για την διαχείριση της γης στο Αιγαίο, επιτρέποντας την καλλιέργεια στα άνυδρα και φτωχά εδάφη των νησιών του. Μέσω της βελτίωσης της κατείσδυσης των νερών της βροχής, της μείωσης της εδαφικής διάβρωσης, της εξομάλυνσης των ακραίων θερινών θερμοκρασιών, αλλά και μετρίασης του κινδύνου των πλημμυρών και των δασικών πυρκαγιών, οι αναβαθμίδες υπήρξαν πάντοτε υποστηρικτής της πρωτογενούς αγροτικής παραγωγής, αλλά και των οικοσυστημικών υπηρεσιών, όπως και της βιοποικιλότητας. rnΈχοντας ως στόχο την υπέρβαση, το έργο LIFE TERRASCESCAPE, που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα LIFE-climate, θα υλοποιήσει παρεμβάσεις που προωθούν την κλιματική προσαρμογή, μέσα από την επανακαλλιέργεια αναβαθμίδων σε μεγάλη κλίμακα για την εξομάλυνση των κλιματικών και περιβαλλοντικών ακραίων μεταβολών και την υποστήριξη ενός σύγχρονου, εκτατικού και κλιματικά προσαρμοσμένου αγροτικού τομέα, με πολλαπλά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, την οικονομία, και την βιοποικιλότητα.
Την Παρασκευή 20 Απριλίου διεξήχθη με επιτυχία η πρώτη Βραδιά Γεωγραφίας στην Μυτιλήνη, ταυτόχρονα με την ίδια εκδήλωση στην Αθήνα και σε 66 πόλεις σε άλλες 14 άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στον χώρο μπροστά από το Δημοτικό Θέατρο της Μυτιλήνης, μεταξύ 18:30 και 20:30 και περιέλαβε παιδική ζωγραφική γεωγραφικών θεμάτων, επίδειξη γεωγραφικών εφαρμογών (GPS tracking), και έκθεση του έργου του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, υπό την υπόκρουση μουσικής από διάφορα μέρη του κόσμου. Συγκέντρωσε σημαντικό ενδιαφέρον από φοιτητές/τριες με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην Επιστήμη της Γεωγραφίας και τις εφαρμογές της. Ιδιαίτερη ενθαρρυντική υπήρξε η ενεργή συμμετοχή από μαθητές/τριες, εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης και πολίτες. Υπήρξε έντονο ενδιαφέρον για συνέχιση του θεσμού αυτού και στο μέλλον.
Το τοπίο είναι το «σκηνικό» της ταξιδιωτικής εμπειρίας; Πώς υπολογίζεται η οικονομική αξία του; Πρέπει να διατηρηθεί αυθεντικό ή να αναπτυχθεί τουριστικά; Με αυτά τα ερωτήματα ξεκίνησε η συζήτηση με τη Θεανώ Σ.Τερκενλή, καθηγήτρια στο Τµήµα Γεωγραφίας του Πανεπιστηµίου Αιγαίου, στη Μυτιλήνη, και στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Σχεδιασµού, ∆ιοίκησης και Πολιτικής του Τουρισµού, στη Χίο. Με σπουδές στη ∆ασολογία και Φυσικό Περιβάλλον στο Αριστοτέλειο, στην Αρχιτεκτονική Τοπίου και στη Γεωγραφία στις ΗΠΑ και µε επιστηµονικά και ερευνητικά ενδιαφέροντα στην Πολιτισµική Γεωγραφία, στο Τοπίο, και στη Γεωγραφία του Τουρισµού, µας µίλησε για τη µοναδικότητα του ελληνικού τοπίου, τη σηµασία του για την τουριστική ανάπτυξη, αλλά και για την πρόκληση που έχει να αντιµετωπίσει ο τουρισµός της Ελλάδας τα επόµενα χρόνια.
Το βιβλίο αυτό είναι μια σχετικά προχωρημένη εισαγωγή στις ποιοτικές μεθόδους κοινωνικής έρευνας, στην ανάλυση των ποιοτικών δεδομένων και στην επιστημολογία των κοινωνικών επιστημών με ιδιαίτερη έμφαση στις οντολογικές και επιστημολογικές παραδοχές του κριτικού ρεαλισμού. Σε σχέση με την προηγούμενη έκδοση, περιλαμβάνει νέες θεματικές περιοχές και παραδείγματα καθώς και καινούριες επεξεργασίες παλιών θεματικών περιοχών. Επίσης περιλαμβάνει εμπλουτισμό των γενικών και ειδικών βιβλιογραφιών, μια νέα ειδική βιβλιογραφία για τον κριτικό ρεαλισμό και εμπλουτισμό του γλωσσαρίου όρων και εννοιών. Τέλος, στο βιβλίο προστέθηκε και ένα νέο εκτεταμένο κεφάλαιο (Κεφάλαιο 8) για την επιστημολογία του κριτικού ρεαλισμού και την σχέση του με την κοινωνική έρευνα και τις ποιοτικές μεθόδους. Όπως συμβαίνει με όλες τις εισαγωγές, το βιβλίο σε καμία περίπτωση δεν εξαντλεί τα θέματα στα οποία αναφέρεται αλλά θίγει κρίσιμες διαστάσεις με σκοπό να προκαλέσει προβληματισμό και παραπέρα αναζήτηση. Απευθύνεται κυρίως σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές με κάποια γνώση κοινωνικής θεωρίας και ποιοτικών μεθόδων, στην ευρύτερη επιστημονική και ερευνητική κοινότητα καθώς και στο κοινό με ειδικά ενδιαφέροντα.rn(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου τιμήθηκε για τη συνεισφορά του στον επιστημονικό χώρο της Γεωγραφίας του Τουρισμού. Στο Ετήσιο Συνέδριο της American Association of Geographers, που διεξήχθη στη Βοστόνη της Μασσαχουσέττης, 5-9 Aπριλίου 2017, με τη συμμετοχή αρκετών χιλιάδων συνέδρων, η Καθηγήτρια του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, κα Θεανώ Σ. Τερκενλή, έλαβε το Roy Wolfe Award “For outstanding contributions to the field and discipline of recreation, tourism and geography” από το American Association of Geographers—Recreation, Tourism and Sport Specialty Group (https://aagrts.wordpress.com/history/). Με την επιστημονική αυτή αναγνώριση, προάγεται, για μία ακόμη φορά, η διεθνής εικόνα του ιδρύματος και αποτιμάται θετικά η ακαδημαϊκή αποτελεσματικότητα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το Διεθνές Συμπόσιο Assemblage Thinking: Theory, Analysis, Practice and Governance που φιλοξένησε το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου μεταξύ 2 και 4 Ιουνίου 2017 με υπεύθυνη της επιστημονικής διοργάνωσης την καθηγήτρια κ. Ελένη Μπριασούλη. Οι σύνεδροι, πέραν της ενεργής και ουσιαστικής συμμετοχής τους στις εργασίες του Συμποσίου, είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν και για το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Τμήμα Γεωγραφίας. Στο χώρο του Συμποσίου φιλοξενήθηκε μικρή έκθεση των φοιτητών του Τμήματος Πολιτισμικής Επικοινωνίας και Τεχνολογίας, με υπεύθυνη την καθηγήτρια κ. Νάσια Χουρμουζιάδη, καθώς και μια σύνθεση της καθηγήτριας Β’βάθμιας εκπαίδευσης και καλλιτέχνιδας κ. Βατώς Φρατζόγλου.Κεντρικός ομιλητής και προσκεκλημένος ήταν ο Δρ. Manuel DeLanda (διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Princeton, ΗΠΑ), που θεωρείται ένας από τους κύριους σύγχρονους εκπροσώπους του Assemblage Thinking, ενώ περίπου 30 έμπειροι ομιλητές από τρεις ηπείρους (Ευρώπη, Β. Αμερική, Ωκεανία) και επτά χώρες (ΗΠΑ, Αυστραλία, Αγγλία, Γερμανία, Ελβετία, Ολλανδία, Ελλάδα), παρουσίασαν την τρέχουσα έρευνα τους και συμμετείχαν σε ενδιαφέρουσες συζητήσεις για τη σημασία του Assemblage Thinking, του σκέπτεσθαι με βάση την έννοια της συνάρθρωσης/σύμμειξης (assemblage), στη θεωρητική και εφαρμοσμένη έρευνα και τις εμπειρικές μελέτες.
Τεκμηριωμένα, η περιοχή της Μεσογείου από την άποψη της βιοποικιλότητας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους γεωγραφικούς χώρους του πλανήτη. Πέραν τούτου, αυξάνεται διαρκώς το ενδιαφέρον για τη διατήρηση, την προσαρμοστική αντιμετώπιση και την αποκατάσταση των μοναδικών φυσικών οικοσυστημάτων και πολιτιστικών τοπίων που χαρακτηρίζουν την εν λόγω περιοχή. Η βιολογική και πολιτιστική κληρονομιά της Μεσογείου καθώς και η εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητά της βρίσκονται σήμερα σε πραγματικό κίνδυνο. Αυτό καθιστά ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη μετάδοσης λεπτομερών, πλην εύκολα προσβάσιμων πληροφοριών για τον μεσογειακό βιόκοσμο, καθώς και μιας οικολογικής, ιστορικής και εξελικτικής προοπτικής του μεταβαλλόμενου πλαισίου εντός του οποίου εξακολουθούν να εξελίσσονται η πανίδα και η χλωρίδα της περιοχής.rnΠρόκειται για την δεύτερη έκδοση του βιβλίου, που συνεχίζει στο πνεύμα της πρώτης επιτυχημένης και δημοφιλούς έκδοσης, αν και το κείμενο ενημερώθηκε και επεκτάθηκε, π.χ. με την προσθήκη δύο νέων κεφαλαίων που αφιερώνονται στο θαλάσσιο και παράλιο περιβάλλον, προκειμένου να καταγραφούν οι πρόσφατες αλλαγές στη βιοποικιλότητα, καινούργιες οικολογικές και εξελικτικές αντιλήψεις, αλλά και οι προκλήσεις του μέλλοντος. Στο βιβλίο εξετάζονται τα πιεστικά ζητήματα της παγκόσμιας αλλαγής (ιδίως της υπερθέρμανσης του πλανήτη), σε συνδυασμό με την αλλαγή στις χρήσεις γης, και με τους όρους των πιθανών επιπτώσεων στον βιόκοσμο, στις ανθρώπινες κοινότητες, στα οικοσυστήματα και στα τοπία.rnΤο βιβλίο είναι κατάλληλο για οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για τη φυσική ιστορία της περιοχής, ιδίως για μεταπτυχιακούς φοιτητές και ερευνητές της εξελικτικής οικολογίας της Μεσογείου, της βιογεωγραφίας και της βιολογίας της διατήρησης.
Η έρευνά μας εκτείνεται σε οκτώ πόλεις διαφορετικών χωρών και επιχειρεί να φέρει στην επιφάνεια τους τρόπους με τους οποίους η συνεργατικότητα αφορά τη διακυβέρνηση της λιτότητας.
Το πολύγλωσσο και διεπιστημονικό βιβλίο Κοινωνικά κινήματα πόλης και περιφέρειας περιλαμβάνει 21 κείμενα που διερευνούν θεωρητικά ζητήματα των κινηματικών διαδικασιών. Ή εστιάζουν στην εξέταση κινημάτων που έχουν αναπτυχθεί στην Ελλάδα και στον διεθνή χώρο (Μεξικό, Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Ινδίες, Ιταλία, Βοσνία - Ερζεγοβίνη, Τουρκία). Πρόκειται για ένα βιβλίο που επιδιώκει να είναι συνεχώς «υπό κατασκευή» και κατ’ επέκταση «ζωντανό», επίκαιρο και δυναμικό. Για τον λόγο αυτό δημιουργήθηκε και το blog https://aoratespoleis.wordpress.com/ το οποίο θα ενημερώνεται συνεχώς με νέους συνδέσμους, εργασίες, καθώς και νέα από διάφορα κινήματα πόλης και περιφέρειας στον κόσμο.rnΤο βιβλίο υποστηρίζει ότι τα κινήματα πόλης και περιφέρειας αλληλοσυνδέονται, καθώς τα κινήματα περιφέρειας σχετίζονται άμεσα με αντιστάσεις στην καταλήστευση ή και καταστροφή των φυσικών κοινών αγαθών στο όνομα της εξυπηρέτησης ενός επιβεβλημένου άνισου αστικού τρόπου ζωής. Έτσι, οι πρακτικές των κοινωνικών κινημάτων που σχετίζονται με θέματα περιφερειακού σχεδιασμού ή εκμετάλλευσης και διαχείρισης των φυσικών πόρων αλληλοτροφοδοτούνται από αυτές των κινημάτων πόλης. Η συζήτηση για τα κοινωνικά κινήματα πόλης και περιφέρειας έχει εμπλουτιστεί τα τελευταία χρόνια με την έννοια του λεγόμενου Kοινού Χώρου ως ερμηνευτική προσέγγιση για τις πρόσφατες κινητοποιήσεις, ταραχές και εξεγέρσεις λίγο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια της τρέχουσας παγκόσμιας και τοπικής κρίσης. Ταυτόχρονα, η ευκολότερη, γρηγορότερη, και σε ευρεία – ενίοτε παγκόσμια – κλίμακα, διάδοση της πληροφορίας για το ξεκίνημα και τις διεκδικήσεις των κινημάτων, μέσα από τα σύγχρονα εναλλακτικά δίκτυα πληροφόρησης και δράσης, καθιστά φανερή την ανάδυση νέων μορφών επικοινωνίας που πολύ πιθανά θα είναι αυτές των κινημάτων του 21ου αιώνα. Τελικά, τα νέα κινήματα πόλης και περιφέρειας με τα οποία
Το ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο MEDSCAPES υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας Μεσογειακής Λεκάνης (ENPI CBC Mediterranean Sea Basin-2007-2013) και ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 31/12/2015. Στόχος του ήταν η ανάπτυξη και υλοποίηση μιας βέλτιστης μεθοδολογίας εκτίμησης του χαρακτήρα του τοπίου (Landscape Character Assessment, L.C.A.), καθώς και η χαρτογράφηση τύπων τοπίου της Ανατολικής Μεσογείου, σε επιλεγμένες πιλοτικές περιοχές στις τέσσερις χώρες του προγράμματος, Κύπρο, Ελλάδα, Λίβανο και Ιορδανία.
Τρεις πανεπιστημιακοί καθηγητές (Βασίλειος Σ Γαβαλάς, Παύλος Α Μπαλτάς, Έφη Κωστοπούλου) στον "Κόσμο που Κερδίσαμε" σκιαγραφούν την πληθυσμιακή γεωγραφία της Ελλάδας των αρχών του 21ου αιώνα. Το βιβλίο τονίζει τις θεαματικές αλλαγές που έχουν επέλθει στο διάστημα των τελευταίων δεκαετιών σε θεσμούς και κοινωνικές δομές που επί αιώνες παρέμεναν αμετάβλητοι. Μία σειρά από χάρτες, οι οποίοι έχουν κατασκευαστεί ειδικά για τις ανάγκες του βιβλίου, δείχνουν παραστατικά τις χωρικές διακυμάνσεις των δημογραφικών φαινομένων σε επίπεδο Περιφέρειας και σε επίπεδο Νομού. Τα δεδομένα της τελευταίας απογραφής πληθυσμού (2011) έχουν ληφθεί υπόψη και έχουν ενσωματωθεί σε χρονοσειρές προηγούμενων απογραφών ώστε να διαφανούν οι μακροχρόνιες τάσεις των δημογραφικών φαινομένων που το βιβλίο πραγματεύεται. Γραμμένο έτσι ώστε να μην υπεισέρχεται σε τεχνικές λεπτομέρειες που απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις, το παρόν βιβλίο απευθύνεται σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές αλλά και στο ευρύτερο κοινό που ενδιαφέρεται για τα δημογραφικά φαινόμενα και την γεωγραφική και κοινωνική τους διάσταση.
Το αντικείμενο του έργου που διακρίθηκε ήταν σχετικά με την “Ανάλυση και Αυτοματοποίησηrn εναέριων διαδρομών μη-επανδρωμένων πλατφορμών (UAVs)” σχετικά με περιπτώσειςrnέρευνας και διάσωσης (SAR). Το έργο υλοποιήθηκε αποκλειστικά στην γλώσσα R και περιλαμβάνει την ανάπτυξη υπολογιστικών αλγόριθμων χωρικής βελτιστοποίησης για τηνrnκάλυψη γεωγραφικών περιοχών από εναέριες πλατφόρμες.
Οι αναβαθμίδες, οι κοινές πεζούλες, με πληθώρα τοπικών ονομάτων στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο, συνιστούν έναν ακόμη κόσμο που σταθερά σβήνει από το οπτικό μας πεδίο, και φευγαλέα θα απομακρύνεται από τη συλλογική μας μνήμη στις δεκαετίες που έρχονται. Κι όμως, μέχρι σχετικά πρόσφατα, οι αναβαθμίδες του Αιγαίου αποτέλεσαν για αιώνες, ακόμη και για χιλιετίες, απαράμιλλο εργαλείο διαχείρισης της γης και εξαιρετικό επίκουρο της ανθρώπινης επιβίωσης, παρέχοντας και διατηρώντας καλλιεργήσιμη τη γη, εμπλουτίζοντας το έδαφος με το ακριβό νερό της βροχής, συνιστώντας βάθρο ανάβασης στα απροσπέλαστα επικλινή, όπου ο άνθρωπος του Αιγαίου ετάχθη να ζει. rnΣήμερα, πέρα από τον πρωταρχικό λόγο δημιουργίας τους, που άλλωστε δεν υφίσταται πλέον, ανακαλύπτουμε κι άλλους ρόλους που διαχρονικά οι αναβαθμίδες έχουν παίξει, ρόλους σχετικούς με την κληρονομιά που μας έχει παραδοθεί: την φυσική μας κληρονομιά, αφού, μαζί με τις ξερολιθιές που καθορίζουν τα όρια των χωραφιών, οι αναβαθμίδες έχουν λειτουργήσει και συνεχίζουν να λειτουργούν ως ενδιαιτήματα μοναδικά φυτών και ζώων, τόσο για τις μικροκλιματικές συνθήκες που προσφέρουν μέσα σε ένα άνυδρο και θερμό περιβάλλον, όσο και για την τροφή που παρέχουν στους άγριους αυτούς ενοίκους• την πολιτισμική μας κληρονομιά, μιας και το ανθρώπινο αυτό δημιούργημα, άρρηκτα δεμένο με το παραδοσιακό γεωργικό τοπίο, αποτελεί παλίμψηστο του διαχρονικού αγροτικού μόχθου. Πλαισιωμένο από τη μνήμη αναρίθμητων γενεών που το άγγιξαν και το αξιοποίησαν, το τοπίο αυτό φέρει δωρικά αποτυπωμένες πρωτότυπες, άριστα προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες παραγωγικές λύσεις που αποτελούν πρότυπα λαϊκής αρχιτεκτονικής και αισθητικής, μνημεία εντοπιότητας. Μαζί με τους ελαιώνες και τα ταπεινά φρύγανα, τους λιθόκτιστους οικισμούς και τις κυματιστές ακτές, συνιστούν το διαχρονικό τοπίο του Αιγαίου.
Διανύουμε ήδη τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, όλα δείχνουν πως έχει ανατείλει μια εποχή κατά την οποία η ανθρωπότητα καλείται να απαντήσει σε νέες και σοβαρότατες προκλήσεις. Προκλήσεις που εγείρονται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, από την ίδια τη δραστηριότητα του ανθρώπου πάνω στον πλανήτη. Ο υπερπληθυσμός, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η ρύπανση των υδάτων και της ατμόσφαιρας, οι μαζικές αποδασώσεις, η ξηρασία, η φτώχεια και οι ασθένειες που εξακολουθούν να μαστίζουν το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού, οι νέες και ταχέως αναδυόμενες οικονομίες με τις διαρκώς αυξανόμενες ενεργειακές τους ανάγκες, οι πολεμικές συρράξεις και ο πολύ ορατός κίνδυνος της σιτοδείας είναι μερικές μόνον από αυτές.rnΤο ανά χείρας βιβλίο εξετάζει τον πλανήτη ως οικοσύστημα και τη θέση του σύγχρονου ανθρώπου μέσα στο περιβάλλον αυτό. Μέσα από την έρευνα και τη γνώση ο άνθρωπος καλείται να συνειδητοποιήσει ότι η μέριμνα για το μέλλον του συνεπάγεται κατ' ανάγκην και τη μέριμνα για το μέλλον του πλανήτη. Το ζητούμενο είναι μια βιώσιμη ανάπτυξη, δηλαδή μια ανάπτυξη που θα εξυπηρετεί τις ανθρώπινες ανάγκες κατά τρόπο που να μην πλήττει θανάσιμα τον πλανήτη, υπονομεύοντας μακροπρόθεσμα την ίδια την παρουσία του ανθρώπου πάνω στη Γη. Από την άποψη αυτή, ο 21ος αιώνας αναμένεται να αποβεί καθοριστικός της νέας χιλιετίας που βρίσκεται μπροστά μας.
Το έργο POL-AEGIS (The pollinators of the Aegean: biodiversity and threats) ολοκληρώθηκε επιτυχώς στις 30/11/2015. Βάσει συστηματικής έρευνας πεδίου δημιουργήθηκαν σημαντικές παρακαταθήκες γνώσης και υποδομές που έλειπαν από την χώρα μας, όπως η γνώση για την βιοποικιλότητα (οικολογική, γενετική)των επικονιαστών του Αιγαίου και τις απειλές που αυτοί αντιμετωπίζουν,βάση δεδομένων για μελλοντική παρακολούθησή τους και δημιουργία του Ελληνικού Κόκκινου Βιβλίου για μέλισσες και συρφίδες, ανθρώπινο κεφάλαιο ταξινομίας για την ελληνική επικονιαστική εντομοπανίδα, αλλά και Κλείδες αναγνώρισης εντόμων, τον Άτλαντα των Συρφίδων της Ελλάδος, και τη Μελισσοθήκη του Αιγαίου.
Στο βιβλίο αυτό διερευνώνται οι κοινωνικές κατασκευές των σχέσεων καθημερινής κινητικότητας (καθημερινών διαδρομών) και αστικού τοπίου. Η προσέγγιση γίνεται από οικολογική, κοινωνική και ψυχολογική σκοπιά, με τη συσχέτιση διαφορετικών εννοιών : της έννοιας του αστικού οικο-τοπίου και του ηχο-τοπίου (αστική γεωγραφία, κοινωνική ανθρωπολογία, οικολογία τοπίου) και της έννοιας της «ταυτότητας μετακίνησης» (περιβαλλοντική ψυχολογία και κοινωνική ψυχολογία). Το βιβλίο προτείνει μια μεθοδολογική αρχή έρευνας για το τοπίο που παρουσιάζεται μέσα από έρευνες που έλαβαν χώρα σε πόλεις και περιφέρειες στην Ελλάδα, στη Γαλλία, στο Μεξικό και στις Ινδίες. Απευθύνεται στο ευρύ αναγνωστικό κοινό και ιδιαίτερα στους φοιτητές και ερευνητές των κοινωνικών επιστημών (γεωγραφία, κοινωνιολογία, ανθρωπολογία, πολιτιστικές σπουδές), της αρχιτεκτονικής και της χωροταξίας – πολεοδομίας. ΕΠΙΜEΛΕΙΑ: ΚΡIΣΤΗ ΠΕΤΡΟΠΟYΛΟΥ, ΤΙΕΡI ΡΑΜΑΝΤΙE - Συγγραφείς: Εύη Αθανασίου, Γιώργος Βαβουρανάκης, Κριστόφ Ενό, Νίκος Πάγκας, Ανέτ Βάνια, Κριστιάν Βεμπέρ, Ζοέλ Καβαλιόν, Δέσποινα Καταπότη, Αναϊς Κρετίν, Αλμπέρτο Μπετανκούρ Ποσάδα, Σιμόν Μπόρχα, Αν-Κριστίν Μπρονέρ, Νίκος Μπουμπάρης, Κρίστη Πετροπούλου, Τιερί Ραμαντιέ, Ελένη Χανιώτου.
Το Ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο του FP7, με τίτλο “VOLANTE: Visions of Land Use Transitions in Europe”, ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 15/4/2015. Στόχος του ήταν η ανάπτυξη ενός νέου πρότυπου σχεδιασμού και η δημιουργία ενός οδικού χάρτη (roadmap), για τη βιώσιμη διαχείριση των χρήσεων της γης. που προκύπτουν, τόσο από την διαβούλευση με φορείς που διαχειρίζονται τους πόρους και εταίρους του ίδιου ειδικού ενδιαφέροντος, όσο και από την συμμετοχή των ίδιων των Ευρωπαίων πολιτών σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο για μια Βιώσιμη Ευρώπη του μέλλοντος. Τα ερευνητικά του αποτελέσματα είναι διαθέσιμα στο ευρύ κοινό.
1η Ημερίδα Γεωπληροφορικής: Ανάλυση και Εφαρμογές (12 Νοεμβρίου 2015, Τμήμα Γεωγραφίας - Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Κεντρικό Αμφιθέατρο 9:00-15:00).
Στόχος του προγράμματος Περιβαλλοντική (Γεω)Πληροφορική είναι η επιμόρφωση αποφοίτων ΑΕΙ (Πανεπιστημίων και ΤΕΙ) σε σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα που αφορούν τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών και τις εφαρμογές τους στη μελέτη του περιβάλλοντος σε όλες του τις εκφάνσεις (φυσικό, ανθρωπογενές, κοινωνικό).
Το έργο MEDSCAPES στοχεύει στην ανάπτυξη και υλοποίηση μιας βέλτιστης μεθοδολογίας εκτίμησης του χαρακτήρα του τοπίου (L.C.A.), στην χαρτογράφηση τύπων τοπίου της Ανατολικής Μεσογείου, σε επιλεγμένες πιλοτικές περιοχές των 4 χωρών εταίρων και στην μεταφορά τεχνογνωσίας σε ζητήματα που αφορούν το τοπίο.
Ο Προμηθέας Δεσμώτης, κατά την ελληνική μυθολογία, έκλεψε τη φωτιά (που συμβόλιζε τη γνώση) από τους θεούς του Ολύμπου και την έδωσε στους θνητούς στη γη – και υπέστη βέβαια τη γνωστή τιμωρία από τον Δία. Η φωτιά έγινε έτσι ένας καλός υπηρέτης του ανθρώπου –σύμφωνα με μια φινλανδική παροιμία– αλλά όμως και ένας κακός αφέντης...
Το βιβλίο αφορά στις ποιοτικές μεθόδους στην μεταναστευτική έρευνα στο πλαίσιο της κριτικο-ρεαλιστικής επιστημολογικής και θεωρητικής προσέγγισης. Στο βιβλίο ασκείται κριτική τόσο στην εμπειριστική-ποσοτική, θετικιστική σχολή όσο και στις σχετικιστικές μεταμοντέρνες θεωρήσεις των κοινωνικών φαινομένων και διαδικασιών και προσφέρεται η διέξοδος του κριτικού ρεαλισμού για το ξεπέρασμα των αδυναμιών και των αδιεξόδων τους.
Το ερευνητικό πρόγραμμα LEDDRA μελετά τις ανθρώπινες αποκρίσεις στην υποβάθμιση της γης και την ερημοποίηση με σκοπό να υποστηρίξει την ορθολογική λήψη αποφάσεων διαχείρισης των εδαφικών και υδατικών πόρων, σχεδιασμού χρήσεων γης και διαμόρφωσης κατάλληλων πολιτικών για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων.
Το βιβλίο με τίτλο "European Identity at the Crossroad" ασχολείται με την ανάπτυξη, την ύπαρξη και τα διλήμματα σχετικά με την ευρωπαϊκή ταυτότητα των νέων στην Ευρώπη. Συγκεντρώνει τα αποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Comenius, Perception, Attitude, Movement - Identity Needs Action (PAM-INA).
Η Μελισσοθήκη του Αιγαίου είναι μια μουσειακή συλλογή αναφοράς άγριων μελισσών και άλλων εντόμων-επικονιαστών από τον ευρύτερο χώρο του Αιγαίου. Η επιστημονική αυτή υποδομή άρχισε να δημιουργείται το 2004, στα πλαίσια των ερευνητικών αναγκών και δραστηριοτήτων του εργαστηρίου, και είναι κατατεθειμένη σε αυτό. H Μελισσοθήκη του Αιγαίου έρχεται να καλύψει το κενό που αφορά στην απουσία συστηματικής συλλογής αναφοράς άγριων μελισσών στη χώρα μας. Φιλοδοξεί να προωθήσει την επιστημονική γνώση και να προχωρήσει στην περιβαλλοντική εκπαίδευση σχετικά με τα έντομα αυτά, εστιάζοντας τόσο στον εκ των ων ουκ άνευ ρόλο τους στην πρωτογενή παραγωγή, όσο και στη συμβολή τους στην εξέλιξη και τη διατήρηση της μοναδικής χλωρίδας της περιοχής.
Η έρευνα αυτή υποστηρίζει ότι οι μεγάλες πόλεις της Μεσογείου και της Λατινικής Αμερικής παρουσιάζουν συγκρίσιμες διαδικασίες αστικής ανάπτυξης που αποτυπώνονται στα αστικά τοπία τους. Η έννοια του αστικού οικο-τοπίου δίνει τη δυνατότητα ανάλυσης και σύγκρισης των τοπίων των δύο πόλεων σε διαφορετικές χωρικές και χρονικές κλίμακες.
Κάθε δευτερόλεπτο μετράει για την καταπολέμηση μιας δασικής πυρκαγιάς. Το Τμήμα Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ανέπτυξε την ερευνητική εφαρμογή VENUS-C_Fire, για να εκτιμήσει με τη βοήθεια προγραμματισμού Η/Υ τον ημερήσιο κίνδυνο εμφάνισης και διάδοσης της φωτιάς κατά τη διάρκεια της ξηροθερμικής περιόδου...
Το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με αφορμή τον εορτασμό των 15 χρόνων από την ίδρυσή του, προκηρύσσει δύο Πανελλήνιους Μαθητικούς Διαγωνισμούς «Γεωγραφίας»: A. Για μαθητές Δημοτικού (Ε’ και ΣΤ’ Τάξη). B. Για μαθητές Γυμνασίου. Θα απονεμηθούν σε τρεις μαθητές του Δημοτικού και τρεις μαθητές του Γυμνασίου τιμητικά βραβεία και έπαινοι. Οι βραβευθέντες στο τέλος Ιουνίου θα κληθούν να συμμετάσχουν σε μια γιορτή στο χώρο του Πανεπιστήμιου όπου θα παρουσιαστούν τα έργα τους και θα γίνει και η απονομή των βραβείων. Τα έξοδα μεταφοράς των μαθητών καθώς και η διαμονή τους θα καλυφθούν από το Τμήμα.
Με την ευκαιρία του εορτασμού του Διεθνούς Έτους για τον Πλανήτη Γη το 2008, το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Λέσβο, οργανώνει το διεθνές συνέδριο “Σπουδή, Μοντελοποίηση και Κατανόηση του Πλανήτη Γη” για το οποίο ο Τομέας Φυσικών Επιστημών της UNESCO εκδήλωσε την υποστήριξη του.rnrnΤα σύγχρονα χωρο-κοινωνικά προβλήματα απαιτούν μια βαθιά κατανόηση των συζευγμένων ανθρώπινων-περιβαλλοντικών συστημάτων που φιλοξενεί ο Πλανήτης Γη και, ιδιαίτερα, των πολύπλοκων αλληλεπιδράσεων τους για να στηρίξουν τη λήψη αποφάσεων από το ατομικό μέχρι το παγκόσμιο επίπεδο. Ο σκοπός του συνεδρίου είναι αν φέρει κοντά όλες τις επιστήμες που μελετούν τα φυσικά και τα ανθρώπινα φαινόμενα, να ενθαρρύνει το διάλογο μεταξύ τους και αν προσφέρει τόπους συζητήσεων για την ολοκλήρωση και σύνθεση της γνώσης, ένα έργο που απαιτεί μια κίνηση πέρα από τα στενά όρια κάθε επιστημονικής περιοχής και προς συνυφασμένα θεωρητικά και αναλυτικά σχήματα.
Σκοπός του Συνεδρίου είναι η παρουσίαση των νεότερων αποτελεσμάτων της έρευνας των επιστημόνων της Ελλάδας και του ευρύτερου Μεσογειακού και Ευρωπαϊκού χώρου σε αντικείμενα της Γεωγραφίας. Τα θέματα των ανακοινώσεων διαρθρώνονται σε τέσσερις ενότητες: Ι. ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΙΙ. Ανθρωπογεωγραφία και Κοινωνία, ΙΙΙ. Χαρτογραφία και Γεωπληροφορική, ΙV. Αειφόρος Ανάπτυξη και Σχεδιασμός του Χώρου, V. Γεωγραφική ΕκπαίδευσηrnΦορέας διοργάνωσης: Ελληνική Γεωγραφική Εταιρία – Τμήμα Γεωγραφίας Παν/μίου Αιγαίου.
The 21st session of the Permanent European Conference for the Study of the Rural Landscape will feature six themes: Cultural history of Mediterranean landscapes, Tourism and the landscape, Local landscapes, Islands, Biodiversity and land use, Theory and methodology of landscape research.
Φορείς διοργάνωσης: Τμήμα Περιβάλλοντος – Τμήμα Γεωγραφίας Παν/μίου Αιγαίου Ημερ. και τόπος Διεξαγωγής: 20-23 Νοεμβρίου 2003 – Λέσβος Οργανωτική επιτροπή: Σπιλάνης Ιωάννης, Επίκ. Καθ. Τμ. Περιβάλλοντος Ιωσηφίδης Θεόδωρος, Λέκτορας Τμ. Γεωγραφίας, Κίζος Αθανάσιος, (τότε: Υπ. Διδάκτορας Τμ. Περιβάλλοντος)
Φορείς διοργάνωσης: Τμήμα Γεωγραφίας Παν/μίου ΑιγαίουrnΗμερ. και τόπος Διεξαγωγής: 17-19 Οκτωβρίου 2003 – ΛέσβοςrnΟργανωτική επιτροπή: Ν. Ζούρος, Επίκ. Καθηγητής Παν/μίου Αιγαίου
Φορείς διοργάνωσης: Σύλλογοι Φοιτητών Τμημάτων Γεωγραφίας, Ναυτιλίας & Επιχειρηματικών Υπηρεσιών, Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων & Συστημάτων Πανεπιστημίου ΑιγαίουrnΗμερ. και τόπος Διεξαγωγής: 23, 24, 25 Μαΐου 2002. Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου, Χίος. 2003
Η Χαρτογραφική Επιστημονική Εταιρία Ελλάδας (ΧΕΕΕ) σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου διοργανώνει στη Μυτιλήνη το 7ο Εθνικό Συνέδριο Χαρτογραφίας από 24 ως 26 Oκτωβρίου 2002, με θέμα: "Νησιωτική Χαρτογραφία". Η μακροχρόνια επιστημονική δραστηριοποίηση της Ελληνικής χαρτογραφικής κοινότητας έχει αποδώσει εξαιρετικά σημαντικό επιστημονικό έργο με διεθνή απήχηση, όπως αυτό παρουσιάζεται μέσα από τα διεθνή επιστημονικά περιοδικά καθώς και τα πρακτικά Ελληνικών και διεθνών συνεδρίων (π.χ. Εθνικά Χαρτογραφικά Συνέδρια της ΧΕΕΕ, Διεθνή συνέδρια της International Cartographic Association).
Φορείς διοργάνωσης: Τμήμα Γεωγραφίας Παν/μίου Αιγαίου – Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Πρόγνωσης των Σεισμών (ΕΚΠΠΣ), Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), Τμήμα Αρχιτεκτόνων, Ε.Μ.Π.rnrnΗμερ. και τόπος Διεξαγωγής: 24-26 Μαΐου 2001. Αμφιθέατρο Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου, Μυτιλήνη. Στις 26/5/.01 εκδρομή στον Μόλυβο.rnrnΕπιστημονική & Οργανωτική επιτροπή:rnrnΔ. Παπανικολάου, Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Παν/μίου ΑθηνώνrnrnΠ. Τουλιάτος, Αν. Καθηγητής, Ε.Μ.Π.rnrnΠ. Δελλαδέτσιμας, Επικ. Καθηγητής Παν/μίου ΑιγαίουrnrnΜ. Δανδουλάκη, Αναπλ. Διευθύντρια Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης & Πρόγνωσης ΣεισμώνrnrnΤα Πρακτικά του Συνεδρίου εκδόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2003.
Φορείς διοργάνωσης: Τμήμα Γεωγραφίας Παν/μίου Αιγαίου Ημερ. και τόπος Διεξαγωγής: 23-27 Ιουνίου 1999, Αμφιθ. Νέου Αρχαιολογικού Μουσείου, Μυτιλήνη (Διεθνείς Συνεδρίες) Δεκέμβριος 1999, Μυτιλήνη (Ελληνικές Συνεδρίες). Οργανωτική Επιτροπή: Επιστημονική Υπεύθυνος: Λίλα Λεοντίδου, Καθηγήτρια Τμ. Γεωγραφίας Η. Κουρλιούρος, Αν. Καθηγητής Τμ. Γεωγραφίας Δρ. Αλέξης Αφουξενίδης Εμμ. Μαρμαράς, Αν. Καθηγητής Τμ. Γεωγραφίας Πέτρος Πετσιμέρης, Καθηγητής, Παν/μιο Caen Λ. Βασενχόφεν, Καθηγητής, ΕΜΠ.
